Taida Pasic en de opstand in Winterswijk

PR, nieuws en journalistiek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Als bindmiddel tussen mijn tijd als journalist toen en PR-adviseur nu, serveer ik de rubriek ‘Afgestoft nieuws’. Hierbij deel ik mijn persoonlijke ervaringen en blik ik om de twee weken terug op een ander nieuwsfeit of verhaal. Vandaag deel 11: toen het gemoedelijke Winterswijk in 2006 in rep en roer was om Taida Pasic (en welke indruk dat op mij als jonge journalist maakte).

Tijdens mijn journalistieke carrière heb ik het meermaals gehoord: ‘Jij moet eerder worden afgeremd dan dat je moet worden aangespoord’. Zo ook bij De Twentsche Courant Tubantia, waar ik als broekie van 23 één van mijn eerste journalistieke banen vervulde. In een poging het dalende abonneebestand in de Achterhoek op te krikken, werd ik er in 2005 aangesteld. Mooie verhalen en vooral veel nieuws scoren, dat was het devies.

Interview

Een opdracht die ik extreem serieus nam. Ik maakte met Jan en alleman afspraken, scheurde met een oud bakkie kriskras door het gebied en legde de lat hoog. Ik was zelfs bereid om in het gebied te wonen, al had ik slechts een tijdelijk dienstverband. Bij het opruimen van mijn archief stuitte ik op mooie afscheidswoorden van collega’s: over mijn vele telefoontjes zonder gehakkel, m’n vasthoudendheid en mijn vaste afsluiting van een interview of gesprek: ‘Prima, perfect, goed zo.’

Verzet

In die verhalen komt ook een van de grotere dossiers in mijn tijd aan de orde: Taida Pasic. Een naam die nu misschien niet meteen een belletje doet rinkelen, maar die in Winterswijk sowieso nog glashelder op het netvlies staat. Terwijl de regio anno nu in de ban is van de boerenprotesten, was er in 2006 een heel andere aanleiding voor verzet: uitzetting van een vluchteling vlak voor haar eindexamen. De Kosovaarse 6-vwo-leerlinge van middelbare school De Driemark werd door de politie uit de klas gehaald en in de cel gezet. De aanvraag voor een tijdelijke verblijfsvergunning (haar familie moest in 2005 het land al verlaten) werd afgewezen. De actie veroorzaakte grote commotie op de school – en daarbuiten.

Gesprek van de dag

Aangezien Winterswijk tot mijn ‘jachtgebied’ behoorde was ik vanaf dag 1 met de kwestie bezig. Ik beet me er als een pitbull in vast. Niet met het idee om kant te kiezen (want actiejournalistiek, daar ben ik niet van), maar vooral om verslag te doen van wat er feitelijk gebeurde. En dus ook van de emoties die het nieuws rond Taida Pasic teweegbracht. Het onderwerp beheerste al snel het gesprek van de dag. Behalve in de Achterhoek eigenlijk in heel Nederland. Niet zo gek ook: het ging om een begaafde en hardwerkende leerlinge, ze werd zonder pardon onder het oog van klasgenoten door de politie weggehaald en dat vlak voor haar eindexamen. Bovendien lag het beleid van integratieminister Rita Verdonk in die tijd onder een vergrootglas.

Media-aandacht

Taida’s klasgenoten wisten vanaf dag 1 hoe ze de pers moesten benaderen om media-aandacht te krijgen. Daags nadat ze uit de klas was gehaald, schreven haar vriendinnen de krant een vurige brief. Daarin schetsten ze chronologisch wat er gebeurd was, eisten ze helderheid en kondigden ze actie aan. Want ze zouden alles op alles zetten om Taida in Nederland te houden, zodat ze eindexamen kon doen. De brief was ondertekend door drie meiden, met daarbij een 06-nummer van de woordvoerder van het drietal. Er zijn bedrijven en organisaties die deze basis voor persbenadering nog niet op orde hebben.

Lawaaiprotest van klasgenoten

Wat volgde waren uiteenlopende acties: van een lawaaiprotest tot handtekeningenactie. Klasgenoten zich opsluiten in een kooi in het centrum van Winterswijk, die symbool stond voor het uitzetcentrum waar Taida naartoe werd gebracht. De druk op de autoriteiten werd verder opgevoerd door een busrit naar het Binnenhof. Als verslaggever ging ik mee, een dag die diepe indruk op me maakte. Ik dacht dat ik als verslaggever vasthoudend was, maar deze drive was ongekend…Bewonderenswaardig. Wat me wellicht nog meer aangreep was een brief van een 12-jarig meisje, brugpieper op De Driemark. In een emotioneel betoog probeerde ze minister Verdonk ervan te overtuigen dat Taida Pasic’ toekomst in Nederland ligt. “Haar toekomst is nu een spiegel wie barst in 1000 stukjes”, was een van haar laatste zinnen.

Soap

De soap duurde enkele maanden, waarbij Taida en haar omgeving tussen hoop en vrees werden geslingerd. Dan weer was er positief nieuws (toen ze van de rechter onterecht in het uitzetcentrum zat) dan weer was er tumult (toen Verdonk haar van fraude betichtte). De juridische strijd waarbij de Tweede Kamer zich ermee bemoeide, continu beroep werd aangetekend, werd beëindigd doordat Taida vrijwillig het land verliet. In Sarajevo slaagde ze voor het vwo-examen.

Leerzaam

Terugkijkend op dit dossier waren er los van het drama ook pluspunten. Want hoe schrijnend ook: hier kon geen gewone les tegenop. Waar had je nou lessen waarbij je moest presenteren, debatteren, argumenteren, improviseren, en in een extreem hoog tempo kennis moest verzamelen. En dat ook nog eens onder hoge tijdsdruk en in teamverband.  Ook als journalist had ik deze verhalen niet willen missen. Het was een van de meest leerzame grote nieuwszaken waarvan ik verslag heb gedaan en was ook belangrijk voor mijn ontwikkeling als mens. Het leerde me gevoel te krijgen voor verhoudingen: hoe spreek ik een scholier aan en hoe de directeur? In alles probeerde ik mezelf te blijven.

Studie rechten

Niet veel later is Pasic toch weer naar Nederland gekomen om aan de universiteit van Leiden te studeren. Het werd een studie rechten, hoe toepasselijk. Nadien bouwde ze ogenschijnlijk een mooie carrière op. Zo werkte ze jarenlang als advocaat bij NautaDutilh (onder meer in New York) en is ze nu General Counsel bij Dept, een bedrijf dat merken verder helpt met tech en marketing.